Reiki betekent "Universele Levensenergie" en deze benaming is gegeven aan een oude geneeskunst, die in de 19e eeuw is herontdekt door de Japanse dr. Mikao Usui. Hij werd geboren op 15 augustus 1865 in het Yamagata district, in een dorpje genaamd Yago.
Als kind bestudeerde Usui Boeddhisme op de school en in de tempel op de berg Kurama. Er wordt ook verteld dat hij een Japanse vorm van Chi Gung en andere Oosterse healingmethodes zou hebben bestudeerd. De meeste verhalen beschrijven Usui als geleerde en hij was een goede en hardwerkende student. Usui was een succesvol zakenman.
Mikao Usui was een leraar aan een Christelijke Universiteit, Doshisha Universiteit in Kyoto. Zijn studenten vroegen hem of hij geloofde dat Jezus kon genezen zoals in de bijbel stond.
Toen hij antwoordde dat hij dat deed, vroegen ze hem zo'n genezing uit te voeren, zodat zij het ook konden geloven. Dr. Usui wist niet hoe dat moest en ook de kerkleiders niet. Daarom begon hij een zoektocht om het te leren, dit was rond 1914. Er wordt vertelt dat hij reisde door Japan, China, studeerde aan de Universiteit van Chicago en uiteindelijk naar Japan terugkeerde. Maar de grote healingmethode had hij niet gevonden.
Mikao Usui ging op spirituele reis naar Mount Kurama. Na 21 dagen van vasten en meditatie zag hij op de laatste dag een krachtig licht dat op hem af kwam. Het licht trof hem op zijn voorhoofd, het derde oog. Hij raakte bewusteloos, maar toen hij bijkwam zag hij miljoenen kleine, glinsterende bellen en de Reiki Symbolen werden hem stuk voor stuk getoond. De betekenis en uitleg van elk Reiki Symbool was hem toen duidelijk. Onderweg van de berg naar beneden, heeft hij verschillende mensen, met kwalen en ziekten, met succes kunnen behandelen. Hij ontdekte dat hij een grote gave van healing had ontvangen.
De energie was via zijn kruinchakra binnen gekomen.
Vervolgens verbleef hij 7 jaar in Kyoto. Hij startte een school in Tokyo, waar hij studenten trainde in Reiki. Men denkt dat hij ongeveer 2000 studenten trainde op het practitioner niveau en 16 op leraars niveau.
Op 9 maart 1926 stierf hij. Usui was de eerste voorzitter van een Reiki Vereniging die hij zelf stichtte, genaamd Usui Reiki Ryoho Gakkai.
Usui werd opgevolg door een gepensioneerde Japanse marine officier, Churiyo Hayashi. Daarna werd het Mw. Hawayo Takata en vervolgens haar kleindochter Phyllis Lei Furumoto.